«Αδικεί πολλάκις ο μη ποιών τι, ου μόνον ο ποιών τι» (Μάρκος Αυρήλιος)
Αβεβαιότητα για το μέλλον, ανεργία, αγανάκτηση, καζάνι που βράζει, εκρηκτικό κλίμα, «απρόκλητη» βία και δηλώσεις όπως «Η κυριαρχία της Ελλάδας θα περιορισθεί εξαιρετικά», από τον επικεφαλής του Eurogroup στο περιοδικό Focus της Γερμανίας, περιγράφουν ένα σημαντικό μέρος των τεκταινόμενων στην Ελλάδα του σήμερα και ορίζει το επενδυτικό κλίμα της χώρας.
Το «νέο» μεσοπρόθεσμο, διότι το παλιό είχε παρουσιαστεί πριν από περίπου ένα μήνα, δίνει μία διέξοδο αξιοποίησης στην ακίνητη περιουσία του Κράτους. Και αυτό διότι αναγνωρίζεται τι είναι και τι δεν είναι ιδιωτική περιουσία του Κράτους. Μερικοί θα πουν πως με αυτό τον τρόπο ξεπουλιέται η περιουσία μας. Και θα συμφωνήσω, αν η διαχείριση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Κράτους γίνει με αδιαφανή και διεφθαρμένο τρόπο. Αλλά αυτό θα κριθεί αργότερα.
Το θέμα δεν είναι εάν είναι σωστό ή λάθος. Υπάρχει άλλη εναλλακτική, που να συμφωνούν με αυτή οι εταίροι μας; Η καταγγελία μίας πολιτικής ως λάθος είναι εύκολο εγχείρημα. Το δύσκολο είναι να υπάρχει αντιπρόταση με συγκεκριμένα επιχειρήματα και συντεταγμένο σχέδιο. Και ως σήμερα υπάρχουν μόνον θεωρίες.
Το λάθος -εάν μπορεί κάτι τέτοιο να χαρακτηριστεί ως λάθος αυτή την ιδιότυπη περίοδο που διανύουμε- είναι πως τα «τελικά» σχέδια που παρουσιάζονται αλλάζουν συνεχώς. Ο καθηγητής Βαρουφάκης στο νέο του βιβλίο (Κρίσης Λεξιλόγιο, 2011) αναφέρει για την ιστορία πως ο κ. Παπακωνσταντίνου «είναι ο υπουργός οικονομικών που επισήμανε πολύ σωστά το βασικό έλλειμμα της Ελλάδας: εκείνο της αξιοπιστίας. Και ο οποίος για να το καταπολεμήσει θεώρησε σωστό και σώφρον να προβαίνει κάθε μερικές εβδομάδες σε δηλώσεις που η ζωή θα διέψευδε με μαθηματική ακρίβεια έπειτα από λίγους μήνες.»
Δανειζόμενος και εκσυγχρονίζοντας αυθαίρετα μία από τις ιδέες του Μακιαβέλι από την επιστολή του προς τον Λαυρέντιο των Μεδίκων, θα έπρεπε να είχε θεσμοθετηθεί ένα ολοκληρωμένο, κοστολογημένο και εφικτό σχέδιο το οποίο θα έπαιρνε όλες τις δύσκολες αποφάσεις στην αρχή, βάζοντας το μαχαίρι στο κόκαλο. Αυτό θα επέτρεπε σιγά-σιγά την λήψη αναπτυξιακών μέτρων. Αλλά αυτό που βλέπουμε ως σχέδιο είναι σπασμωδική αντίδραση σε συνεχώς αναδυόμενες καταστάσεις και ελλιπής προγραμματισμός, που έχει ως αποτέλεσμα τη καλλιέργεια ενός κλίματος οικονομικής τρομοκρατίας. Τα μέτρα του προηγούμενου έτους φαίνονται ανώδυνα μπροστά στα σημερινά.
Χρειάζεται ένα συνολικό σχέδιο για την ανάκαμψη της χώρας. Ένα σχέδιο που θα αντιμετωπίζει όχι μόνον τα ελλείμματα, αλλά και θα θέτει τις βάσεις για ανάπτυξη. Το μεσοπρόθεσμο, αν και με ειδεχθείς για την κοινωνία όρους θέτει τις βάσεις για τον ορθολογισμό των εξόδων. Αλλά δεν φτάνει να περιοριστούν τα έξοδα, από την στιγμή που λόγο των μέτρων που έχουν παρθεί ενδέχεται να μειωθούν σημαντικά και τα έσοδα του Κράτους.
Η παραδοχή πως ένα σχέδιο είναι κατάλληλο ή μη, προϋποθέτει, βασικά, πως υπάρχει σχέδιο. Και εάν το σχέδιο είναι μεσοπρόθεσμο, μακροπρόθεσμο ή απλά αντιδρά στις ανάγκες των καιρών θα κριθεί από τα αποτελέσματά του.
Ίσως, όμως, να μην υπάρχει σχέδιο. Έκπληξη γεννούν οι αντιδράσεις της κυβέρνησης στα αποτελέσματα μερικών «σχεδίων» της. Όπως αυτό των αποδείξεων που μαζεύαμε για την εφορία. Πριν από ένα χρόνο ήταν ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπιζόταν η εισφοροδιαφυγή σε καταστήματα, ελεύθερους επαγγελματίες, κλπ. Λίγες μέρες πριν, είδαμε να επιβάλλεται έκτακτη εισφορά σε ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς το μέτρο των αποδείξεων δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Και αυτό διότι οι πολίτες χρησιμοποίησαν περισσότερες αποδείξεις από ότι θεωρήθηκε προγραμματικά εφικτό.
Ικανή προσπάθεια για την προσέκλυση του επενδυτικού ενδιαφέροντος είναι η αξιοποίηση των Δημοσίων Εκτάσεων. Για να γίνει αυτό, όμως, θα πρέπει να υπάρχει ένα πραγματοποιήσιμο όραμα για το σύνολο της Ελληνικής οικονομίας. Η κ. Χάφινγκτον, γνωστή Αμερικανίδα μπλόγκερ με στενές σχέσεις με την Ελληνική πραγματικότητα, σε πρόσφατη συνέντευξή της στην Καθημερινή αναφέρει πως «Νομίζω πως οι Έλληνες πολιτικοί προσπαθούν να καταπολεμήσουν το πρόβλημα χωρίς να έχουν στρατηγική για το πώς θα κινηθούν στο μέλλον… Χρειάζεται λοιπόν να έχουν πρώτα ένα όραμα που να είναι υλοποιήσιμο και μετά να χαράξουν πολιτική.» Ένα όραμα που θα επιτρέψει στη χώρα να γίνει, όντως, παραγωγική.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, το μεσοπρόθεσμο είναι το μόνο σχέδιο που προωθείται αυτή τη στιγμή. Η δημοκρατία μας εκλέγει μία φορά κάθε τέσσερα χρόνια κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους. Και η κρίση στην Ελλάδα είναι υπαρκτή, με σημαντικές πιθανότητες να μείνει. Ίσως είναι αναγκαίο ένα Ευρωπαϊκό New Deal, όπως συζητείται από διάφορους κύκλους αυτό τον καιρό.
Όμως, η πρόκληση είναι να σχεδιάσουμε το μέλλον μας βρίσκοντας έναν τρόπο να αξιοποιηθούν τα τρομερά πλεονεκτήματα της χώρας μας (γεωγραφική θέση, κλίμα, πολιτισμός, ανθρώπινο δυναμικό, κλπ). Πρέπει να βρούμε όλοι έναν τρόπο να συνεργαστούμε και να συνεισφέρουμε σε αυτόν το σκοπό, διότι θα έχουμε λίγες ευκαιρίες να το κάνουμε.
Capital.gr, 06/07/2011
Αβεβαιότητα για το μέλλον, ανεργία, αγανάκτηση, καζάνι που βράζει, εκρηκτικό κλίμα, «απρόκλητη» βία και δηλώσεις όπως «Η κυριαρχία της Ελλάδας θα περιορισθεί εξαιρετικά», από τον επικεφαλής του Eurogroup στο περιοδικό Focus της Γερμανίας, περιγράφουν ένα σημαντικό μέρος των τεκταινόμενων στην Ελλάδα του σήμερα και ορίζει το επενδυτικό κλίμα της χώρας.
Το «νέο» μεσοπρόθεσμο, διότι το παλιό είχε παρουσιαστεί πριν από περίπου ένα μήνα, δίνει μία διέξοδο αξιοποίησης στην ακίνητη περιουσία του Κράτους. Και αυτό διότι αναγνωρίζεται τι είναι και τι δεν είναι ιδιωτική περιουσία του Κράτους. Μερικοί θα πουν πως με αυτό τον τρόπο ξεπουλιέται η περιουσία μας. Και θα συμφωνήσω, αν η διαχείριση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Κράτους γίνει με αδιαφανή και διεφθαρμένο τρόπο. Αλλά αυτό θα κριθεί αργότερα.
Το θέμα δεν είναι εάν είναι σωστό ή λάθος. Υπάρχει άλλη εναλλακτική, που να συμφωνούν με αυτή οι εταίροι μας; Η καταγγελία μίας πολιτικής ως λάθος είναι εύκολο εγχείρημα. Το δύσκολο είναι να υπάρχει αντιπρόταση με συγκεκριμένα επιχειρήματα και συντεταγμένο σχέδιο. Και ως σήμερα υπάρχουν μόνον θεωρίες.
Το λάθος -εάν μπορεί κάτι τέτοιο να χαρακτηριστεί ως λάθος αυτή την ιδιότυπη περίοδο που διανύουμε- είναι πως τα «τελικά» σχέδια που παρουσιάζονται αλλάζουν συνεχώς. Ο καθηγητής Βαρουφάκης στο νέο του βιβλίο (Κρίσης Λεξιλόγιο, 2011) αναφέρει για την ιστορία πως ο κ. Παπακωνσταντίνου «είναι ο υπουργός οικονομικών που επισήμανε πολύ σωστά το βασικό έλλειμμα της Ελλάδας: εκείνο της αξιοπιστίας. Και ο οποίος για να το καταπολεμήσει θεώρησε σωστό και σώφρον να προβαίνει κάθε μερικές εβδομάδες σε δηλώσεις που η ζωή θα διέψευδε με μαθηματική ακρίβεια έπειτα από λίγους μήνες.»
Δανειζόμενος και εκσυγχρονίζοντας αυθαίρετα μία από τις ιδέες του Μακιαβέλι από την επιστολή του προς τον Λαυρέντιο των Μεδίκων, θα έπρεπε να είχε θεσμοθετηθεί ένα ολοκληρωμένο, κοστολογημένο και εφικτό σχέδιο το οποίο θα έπαιρνε όλες τις δύσκολες αποφάσεις στην αρχή, βάζοντας το μαχαίρι στο κόκαλο. Αυτό θα επέτρεπε σιγά-σιγά την λήψη αναπτυξιακών μέτρων. Αλλά αυτό που βλέπουμε ως σχέδιο είναι σπασμωδική αντίδραση σε συνεχώς αναδυόμενες καταστάσεις και ελλιπής προγραμματισμός, που έχει ως αποτέλεσμα τη καλλιέργεια ενός κλίματος οικονομικής τρομοκρατίας. Τα μέτρα του προηγούμενου έτους φαίνονται ανώδυνα μπροστά στα σημερινά.
Χρειάζεται ένα συνολικό σχέδιο για την ανάκαμψη της χώρας. Ένα σχέδιο που θα αντιμετωπίζει όχι μόνον τα ελλείμματα, αλλά και θα θέτει τις βάσεις για ανάπτυξη. Το μεσοπρόθεσμο, αν και με ειδεχθείς για την κοινωνία όρους θέτει τις βάσεις για τον ορθολογισμό των εξόδων. Αλλά δεν φτάνει να περιοριστούν τα έξοδα, από την στιγμή που λόγο των μέτρων που έχουν παρθεί ενδέχεται να μειωθούν σημαντικά και τα έσοδα του Κράτους.
Η παραδοχή πως ένα σχέδιο είναι κατάλληλο ή μη, προϋποθέτει, βασικά, πως υπάρχει σχέδιο. Και εάν το σχέδιο είναι μεσοπρόθεσμο, μακροπρόθεσμο ή απλά αντιδρά στις ανάγκες των καιρών θα κριθεί από τα αποτελέσματά του.
Ίσως, όμως, να μην υπάρχει σχέδιο. Έκπληξη γεννούν οι αντιδράσεις της κυβέρνησης στα αποτελέσματα μερικών «σχεδίων» της. Όπως αυτό των αποδείξεων που μαζεύαμε για την εφορία. Πριν από ένα χρόνο ήταν ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπιζόταν η εισφοροδιαφυγή σε καταστήματα, ελεύθερους επαγγελματίες, κλπ. Λίγες μέρες πριν, είδαμε να επιβάλλεται έκτακτη εισφορά σε ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς το μέτρο των αποδείξεων δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Και αυτό διότι οι πολίτες χρησιμοποίησαν περισσότερες αποδείξεις από ότι θεωρήθηκε προγραμματικά εφικτό.
Ικανή προσπάθεια για την προσέκλυση του επενδυτικού ενδιαφέροντος είναι η αξιοποίηση των Δημοσίων Εκτάσεων. Για να γίνει αυτό, όμως, θα πρέπει να υπάρχει ένα πραγματοποιήσιμο όραμα για το σύνολο της Ελληνικής οικονομίας. Η κ. Χάφινγκτον, γνωστή Αμερικανίδα μπλόγκερ με στενές σχέσεις με την Ελληνική πραγματικότητα, σε πρόσφατη συνέντευξή της στην Καθημερινή αναφέρει πως «Νομίζω πως οι Έλληνες πολιτικοί προσπαθούν να καταπολεμήσουν το πρόβλημα χωρίς να έχουν στρατηγική για το πώς θα κινηθούν στο μέλλον… Χρειάζεται λοιπόν να έχουν πρώτα ένα όραμα που να είναι υλοποιήσιμο και μετά να χαράξουν πολιτική.» Ένα όραμα που θα επιτρέψει στη χώρα να γίνει, όντως, παραγωγική.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, το μεσοπρόθεσμο είναι το μόνο σχέδιο που προωθείται αυτή τη στιγμή. Η δημοκρατία μας εκλέγει μία φορά κάθε τέσσερα χρόνια κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους. Και η κρίση στην Ελλάδα είναι υπαρκτή, με σημαντικές πιθανότητες να μείνει. Ίσως είναι αναγκαίο ένα Ευρωπαϊκό New Deal, όπως συζητείται από διάφορους κύκλους αυτό τον καιρό.
Όμως, η πρόκληση είναι να σχεδιάσουμε το μέλλον μας βρίσκοντας έναν τρόπο να αξιοποιηθούν τα τρομερά πλεονεκτήματα της χώρας μας (γεωγραφική θέση, κλίμα, πολιτισμός, ανθρώπινο δυναμικό, κλπ). Πρέπει να βρούμε όλοι έναν τρόπο να συνεργαστούμε και να συνεισφέρουμε σε αυτόν το σκοπό, διότι θα έχουμε λίγες ευκαιρίες να το κάνουμε.
Capital.gr, 06/07/2011
No comments:
Post a Comment